สะดวกกาย สบายใจ Universal Design เพื่อคนทั้งมวล

เรื่องโดย ฐิติพร โยทาพันธ์ Team Content www.thaihealth.or.th

ข้อมูลจาก งานประชุมวิชาการระดับชาติด้านการออกแบบเพื่อทุกคน (Universal design) ครั้งที่ 1 The First National Academic Conference on Universal Design: 1st NACUD2022 รูปแบบการจัดงานแบบ Hybrid ภายใต้หัวข้อ “Inclusive Environment : A New Normal Life”

ภาพโดย ชยวี ลิ้มถาวรรักษ์ Team Content www.thaihealth.or.th และแฟ้มภาพ

“เพราะเราทุกคน ต่างเท่าเทียมกัน” หากเราสังเกตสถานที่ต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นรถไฟฟ้า ห้างสรรพสินค้า โรงพยาบาล ปั๊มน้ำมัน หรือศูนย์บริการต่าง ๆ ล้วนแล้วแต่ออกแบบ และปรับสถานที่ ปรับสภาพแวดล้อม เพื่อรองรับการใช้งานของผู้พิการ ผู้สูงอายุ และคนทั่วไป สามารถใช้ประโยชน์ร่วมกันได้เป็นอย่างดี

ประเทศไทยมีผู้พิการกว่าสองล้านคน รวมทั้งผู้สูงอายุที่มีจำนวนเพิ่มขึ้นขยายสู่การเป็นสังคมสูงวัยอย่างเต็มรูปแบบ การออกแบบสถานที่ให้รองรับกับคนทั้งมวล จึงเป็นสิ่งที่สำคัญอย่างยิ่ง เพื่อให้ทุกคนได้ใช้ประโยชน์อย่างเท่าเทียม องค์การสหประชาชาติมีนโยบายให้ทุกประเทศผลักดันให้เกิดสังคมเพื่อคนทั้งมวล โดยเฉพาะในด้านสาธารณูปโภคที่เอื้อต่อทุกคน อารยสถาปัตย์ไม่ใช่แค่ออกแบบเพื่อมาอำนวยความสะดวกให้เฉพาะผู้พิการเท่านั้น แต่ยังมีประโยชน์สำหรับคนกลุ่มอื่น ๆ เช่น ผู้สูงอายุ เด็ก สตรีมีครรภ์ คนไข้พักฟื้น คนนั่งรถวีลแชร์ ซึ่งกลุ่มคนเหล่านี้ก็ได้ใช้ประโยชน์จากสิ่งอำนวยความสะดวก จากการออกแบบด้วยอารยสถาปัตย์ด้วยเช่นกัน

ด้วยเหตุนี้ จึงเป็นที่มาของการจัดงานประชุมวิชาการระดับชาติด้านการออกแบบเพื่อทุกคน (Universal design) ครั้งที่ 1 The First National Academic Conference on Universal Design: 1st NACUD2022 รูปแบบการจัดงานแบบ Hybrid ภายใต้หัวข้อ “Inclusive Environment : A New Normal Life” โดยสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ร่วมกับเครือข่ายศูนย์ออกแบบสภาพแวดล้อมเพื่อทุกคน รวบรวมและถ่ายทอดองค์ความรู้ นวัตกรรม ด้านการปรับสภาพแวดล้อม เพื่อผลักดันนโยบายสนับสนุนให้ผู้สูงอายุและคนพิการให้มีสุขภาวะที่ดี

รศ.ไตรรัตน์ จารุทัศน์ หัวหน้าศูนย์เชี่ยวชาญเฉพาะทางการออกแบบสภาพแวดล้อมเพื่อทุกคน กล่าวว่า การออกแบบเพื่อคนทั้งมวล หรือ Universal Design (UD) ถือเป็นการยกระดับสุขภาวะของประชากรกลุ่มเปราะบาง ทั้งผู้พิการ และผู้สูงอายุ หลักสำคัญของการออกแบบสภาพแวดล้อมเพื่อคนทั้งมวล มีความเป็นสากลและเป็นธรรม ไม่เพียงแต่ครอบคลุมกลุ่มประชากรเปราะบางเท่านั้น แต่ยังครอบคลุม “คนทุกคน” อีกด้วย

“ขอบคุณ สสส. ที่ให้การสนับสนุนและร่วมผลักดันให้ศูนย์ออกแบบสภาพแวดล้อมเพื่อทุกคน หรือ UDC ภายใต้การทำงานร่วมกันกับ 12 สถาบันการศึกษาทางด้านสถาปัตยกรรม ร่วมกันออกแบบและผลิตผลงานวิชาการ การออกแบบเพื่อคนทั้งมวล เพื่อยกระดับสุขภาวะกลุ่มเปราะบาง โดยเฉพาะผู้พิการและผู้สูงอายุ การออกแบบเพื่อคนทั้งมวลหรือ Universal Design นั้น เป็นสิ่งที่ต้องเร่งพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานให้กับกลุ่มเปราะบางเหล่านี้ให้มีสุขภาวะที่ดีขึ้น” รศ.ไตรรัตน์ กล่าว

นางภรณี ภู่ประเสริฐ ผู้อำนวยการสำนักสนับสนุนสุขภาวะประชากรกลุ่มเฉพาะ สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) กล่าวว่า สสส. ให้ความสำคัญกับสุขภาวะของทุกคน โดยเฉพาะคนพิการและผู้สูงอายุ เราสนับสนุนให้เกิดการเข้าถึงและใช้ประโยชน์จากสถานที่ได้อย่างเท่าเทียม โดยเฉพาะวัดหรือสถานที่ท่องเที่ยวต่าง ๆ ซึ่งถ้าคนพิการและผู้สูงอายุสามารถเข้ามาร่วมท่องเที่ยวกับคนทั่วไปได้ ตรงจุดนี้จะเป็นสิ่งสำคัญที่ทำให้เกิดสุขภาวะที่ดีสำหรับทุกคน ดังนั้น สสส. จึงได้สนับสนุนให้ความรู้เรื่องการออกแบบและปรับปรุงสภาพแวดล้อม บ้านวัด พื้นที่สาธารณะ และสถานที่ท่องเที่ยว ให้เกิดการเข้าถึงที่สะดวกแก่คนทุกกลุ่ม ทุกสภาพร่างกาย

โดยในการจัดงานประชุมวิชาการครั้งนี้ ได้แนะนำการออกแบบห้องน้ำ เพื่อเป็นต้นแบบการสร้างห้องน้ำในสถานที่ต่าง ๆ ให้เอื้อต่อคนทั้งมวล ซึ่งมีรายละเอียด ดังนี้

1. ออกแบบห้องน้ำตามหลักสรีรศาสตร์

2. ห้องน้ำควรมีความกว้างประมาณ 150-200 ซม.

3. บริเวณอาบน้ำเป็นพื้นที่ที่ก่อให้เกิดอุบัติเหตุได้มากที่สุด

4. ควรมีราวจับหรือราวทรงตัวติดผนังให้ห้องน้ำ โดยเฉพาะตรงฝักบัวและที่อาบน้ำ

5. ควรมีสัญญาณฉุกเฉินในห้องน้ำ

6. ฝักบัวควรเป็นชนิดแรงดันต่ำ ก้านฝักบัวปรับระดับความสูงได้

7. ก๊อกน้ำและอุปกรณ์ควรเป็นชนิดที่เบาแรงเปิด

8. ประตูห้องน้ำควรเป็นบานเลื่อนหรือแบบที่เปิดออก เพื่อให้คนอื่นสามารถเข้าไปช่วยเหลือได้ หากเกิดอุบัติเหตุ

9. พื้นผิวห้องน้ำไม่ควรลื่น และแยกระหว่างส่วนเปียกและส่วนแห้ง

สสส. ให้ความสำคัญกับทุกชีวิตในสังคมไทย มุ่งสร้างเสริมสุขภาพ และดูแลทุกคนบนผืนแผ่นดินไทยให้มีสุขภาวะที่ดี รวมถึงประชากรกลุ่มเฉพาะ ที่มีความเปราะบางและข้อจำกัดต่าง ๆ อย่างผู้สูงอายุและผู้พิการ “Universal Design” เป็นหนึ่งในนวัตกรรมสำคัญ ที่จะสร้างความสะดวกกาย สบายใจ ในการใช้ชีวิตประจำวันของคนทุกกลุ่ม ทำให้สถานที่ และบริการสาธารณะต่าง ๆ ง่ายต่อการเข้าถึงทั้งสำหรับคนพิการและผู้สูงอายุ ให้ทุกคนสามารถออกมาใช้ชีวิตในสังคมได้อย่างมีสุขภาวะโดยเท่าเทียมกัน

ขอบคุณ... https://bit.ly/37zyGFo (ขนาดไฟล์: 204)

ที่มา: thaihealth.or.th/มูลนิธิพัฒนาคนพิการไทย 16 มี.ค.65
วันที่โพสต์: 16/03/2565 เวลา 11:53:38