ระวัง"กลืน"เมล็ดกระท้อน ทำลำไส้แตก-พิการ-ตายได้

กลืนเมล็ดกระท้อนไม่ใช่เรื่องเล่นๆ อันตรายทำให้ลำไส้แตกทะลุ เสี่ยงพิการ-ตายได้อันตรายมากโดยเฉพาะในกลุ่มผู้สูงอายุ ผลวิจัยพบคนร้อยละ 41กลืนเมล็ดทั้งที่ตั้งใจและไม่ตั้งใจ

รศ.นพ.อนันต์ มโนมัยพิบูลย์ อธิการบดีมหาวิทยาลัยนวมินทราธิราช (หรือ วชิรพบาลเดิม) เปิดเผยว่า จากที่ช่วงนี้มีผลไม้จำนวนมาออกสู่ท้องตลาด ซึ่งในจำนวนนี้มีกระท้อนที่เป็นผลไม้ที่ประชาชนนิยมรับประทาน และอาจกลืนเมล็ดลงไปทั้งที่ตั้งใจและไม่ตั้งใจ ซึ่งถือเป็นพฤติกรรมการรับประทานที่มีความเสี่ยงอันตรายต่อสุขภาพที่คนส่วนใหญ่ยังไม่ทราบ ที่ผ่านมาตนและคณะวิจัยซึ่งประกอบด้วยแพทย์ศัลศาสตร์ทั่วไปอีก3ท่าน ได้รับสนับสนุนทุนวิจัยจากมูลนิธิวชิรพยาบาลในการศึกษาถึงโรคแทรกซ้อนต่อระบบทางเดินอาหารที่เกิดจากการกลืนเมล็ดกระท้อน โดยการเก็บข้อมูลจากศัลยแพทย์ทั่วไปที่ปฏิบัติงานอยู่ในทุกภูมิภาคของประเทศจำนวน 1,601 คน และจากประชากรอายุมากกว่า 15 ปีขึ้นไปที่มีการสุ่มคัดเลือกจำนวน 2,880 คน โดยผลการวิจัยพบว่า มีประชากรที่กลืนเมล็ดกระท้อนเท่ากับร้อยละ 41 และพบว่าศัลยแพทย์ทั่วไป ร้อยละ 29 เคยให้การรักษาผู้ป่วยที่เกิดโรคแทรกซ้อนต่อระบบทางเดินอาหารที่เกิดจากเมล็ดกระท้อน ในระหว่างปี 2543-2545 รวมจำนวน 123 ราย

โดยในจำนวนผู้ป่วยทั้งหมดพบว่าเป็นโรคลำไส้ใหญ่ส่วนปลายแตกทะลุถึงร้อยละ 78.1 ถือเป็นภาวะโรคแทรกซ้อนที่พบได้มากที่สุดจากการกลืนเมล็ดกระท้อน จากบรรดาโรคแทรกซ้อนอื่นๆที่พบอีก 6 โรค เนื่องจากเมล็ดกระท้อนมีความแหลมคม เมื่อผ่านไปจนถึงช่วงลำไส้แล้วน้ำย่อยจะทำให้ปุยหายไปและเหลือเมล็ดที่มีความคมและเป็นอันตรายต่อลำไส้อย่างมาก โดยโรคอื่นๆที่พบ ได้แก่ 1.โรคหลอดอาหารอุดตัน คือเมล็ดกระท้อนไปอุดตันที่หลอดอาหารทำให้กลืนลำบาก มีอาการเจ็บในคอ หรือในทรวงอกร่วมด้วย 2.โรคกระเพาะอาหารส่วนปลายอุดตัน คือการอุดตันบริเวณส่วนปลายของกระเพาะอาหาร ที่เกิดจากเมล็ดกระท้อน ทำให้มีอาการแน่นท้อง คลื่นไส้ อาเจียน 3.โรคลำไส้เล็กอุดตัน หมายถึงการอุดตันในบริเวณลำไส้เล็ก จะมีอาการปวดท้องรุนแรง ท้องอืด คลื่นไส้ อาเจียน ไม่ผายลม ไม่ถ่ายอุจจาระ 4.โรคลำไส้เล็กแตกทะลุ คือเมล็ดกระท้อนทำให้เกิดรอยแตกทะลุที่ลำไส้เล็ก ทำให้มีการปวดท้องรุนแรง ท้องอืด คลื่นไส้ อาเจียน มีไข้ เนื่องจากเยื่อบุช่องท้องอักเสบ 5.โรคลำไส้ใหญ่อุดตัน คือการอุดตันในบริเวณลำไส้ใหญ่ที่เกิดจากเมล็ดกระท้อนทำให้มีอาการปวดท้อง ท้องอืด คลื่นไส้ อาเจียน ไม่ผายลม ไม่ถ่ายอุจจาระ 6.ทวารหนักอุดตัน คือมีการอุดตันที่ทวารหนักถ่ายอุจจาระไม่ออกเนื่องจากมีเมล็ดกระท้อนไปอุดตัน ซึ่งอาการของโรคแทรกซ้อนทั้งหมดที่เกิดจากการกลืนกินเมล็ดกระท้อนนั้นถือเป็นภาวะฉุกเฉินทางศัลยศาสตร์ที่ต้องให้การรักษาอย่างรีบด่วน

รศ.นพ.อนันต์ กล่าวด้วยว่า สำหรับโรคลำไส้ใหญ่แตกทะลุที่พบมากที่สุดนั้น เมล็ดจะบาดลำไส้ทำให้มีรอยแตกทะลุของลำไส้ใหญ่ ที่ทำให้เกิดอาการปวดท้องอย่างรุนแรง ท้องอืด คลื่นไส้ อาเจียน มีไข้เนื่องจากเยื่อบุช่องท้องอักเสบ จัดเป็นภาวะแทรกซ้อนที่อันตรายมากกว่าภาวะแทรกซ้อนอื่นๆเพราะภาวะเยื่อบุช่องท้องอักเสบรุนแรงจะทำให้มีอุจจาระรั่วออกมาอยู่ในช่องท้องและมักพบในผู้ป่วยสูงอายุ โดยโรคดังกล่าวจะมีอัตราการเกิดความพิการและอัตราตายที่สูงตั้งแต่ร้อยละ10-50 ผู้ป่วยจะต้องเข้ารับการผ่าตัดฉุกเฉินเพื่อตัดลำไส้ใหญ่ที่มีรอยแตกทะลุทิ้งหรือเย็บซ่อมรูแตกทะลุพร้อมทั้งต้องนำลำไส้ใหญ่ย้ายไปไว้ที่ผนังช่องท้องชั่วคราวเพื่อขับถ่ายอุจจาระทางผนังหน้าท้อง จนกว่าการอักเสบในช่องท้องจะหายเป็นปกติ หรือหากร่างกายของผู้ป่วยมีความพร้อมก็สามารถผ่าตัดครั้งที่สองเพื่อตัดต่อลำไส้ใหญ่ให้กลับมาสามารถถ่ายอุจจาระทางทวารหนักได้ตามปกติ

นอกจากนี้ รศ.นพ.อนันต์ ยังกล่าวเพิ่มเติมว่า การกลืนเมล็ดกระท้อนยังคงเป็นเรื่องที่น่าเป็นห่วง เพราะปัจจุบันเกษตรกรได้พัฒนาสายพันธุ์ใหม่ๆ ทำให้ได้กระท้อนที่รสชาติหวานอร่อย ซึ่งผู้ที่ชอบรับประทานนั้นจากการศึกษาเมื่อถามถึงความรู้ในเรื่องอันตรายต่อระบบทางเดินอาหารที่เกิดจากเมล็ดกระท้อน มีผู้ที่ตอบว่าทราบร้อยละ 42 ขณะที่ร้อยละ 54 หรือกว่าครึ่งที่ไม่ทราบ และในส่วนของผู้ที่บริโภคกระท้อนโดยเฉพาะในส่วนของปุยหุ้มเมล็ดนั้นมีการกลืนเมล็ดถึงร้อยละ 41 ทั้งจากที่ตั้งใจและโดยไม่ตั้งใจ นอจากนี้จากการสัมภาษณ์ศัลยแพทย์ทั่วไปพบว่า ผู้ป่วยภาวะลำไส้ใหญ่ส่วนปลายแตกทะลุจากเมล็ดกระท้อนนั้น พบได้ในเกือบทุกโรงพยาบาลที่มีศัลยแพทย์ทั่วไปปฏิบัติงานอยู่ และบางโรงพยาบาลมีผู้ป่วยภาวะดังกล่าวเข้ารับการรักษาทุกปี ปีละ 1 – 4 ราย จึงขอให้ลดพฤติกรรมการกลืนเมล็ดเพราะผลที่ตามมาอาจเกิดอันตรายร้ายแรงได้ ซึ่งในช่วงนี้เป็นช่วงที่กระท้อนออกสู่ตลาดจึงขอให้ประชาชนที่รับประทานอย่างระมัดระวังไม่กลืนเมล็ดกระท้อนเข้าไปโดยเด็ดขาด

ขอบคุณ... https://www.dailynews.co.th/bangkok/591052

ที่มา: เดลินิวส์ออนไลน์/มูลนิธิพัฒนาคนพิการไทย 11 ส.ค.60
วันที่โพสต์: 15/08/2560 เวลา 10:33:02