มธ. ร่วมกับกทปส.ปั้น "AD Creator" หนุนคนพิการทางการเห็นเข้าถึงสื่ออย่างเท่าเทียม
คณะวารสารศาสตร์และสื่อสารมวลชน มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ เดินหน้าโครงการ “ส่งเสริมและสนับสนุนการพัฒนาบุคลากรด้านการผลิตบริการเสียงบรรยายภาพเพื่อการเข้าถึงข้อมูลข่าวสารของคนพิการ” (Audio Description: AD) ด้วยทุนสนับสนุนจากกองทุนวิจัยและพัฒนากิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์ และกิจการโทรคมนาคม เพื่อประโยชน์สาธารณะ(กทปส.) มุ่งเป้าปั้น “นักเล่าภาพ” มืออาชีพ และ “ผู้ตรวจสอบคุณภาพ” เสียงบรรยายภาพ เพื่อพัฒนาบุคลากรที่มีความรู้ความเข้าใจเรื่องเสียงบรรยายภาพที่จะขยายผลต่อยอดความรู้สู่เครือข่ายและขยายโอกาสในการเข้าถึงสื่ออย่างเท่าเทียม
ปัจจุบันการเข้าถึงเสียงบรรยายภาพ (Audio Description) สำหรับคนพิการทางการเห็นยังคงมีจำกัด เนื่องจากผู้ผลิตมีจำนวนไม่มาก ต้นทุนการผลิตสูง และจากผลสำรวจพบว่า ผู้ผลิตกระจุกตัวอยู่เฉพาะส่วนกลางส่งผลให้การเข้าถึงข้อมูลข่าวสารและสื่อต่าง ๆ ของคนพิการทางการเห็นเป็นไปอย่างยากลำบาก โครงการนี้จึงเน้นพัฒนาทักษะการผลิต AD เพื่อให้ผู้เข้ารับการอบรม นำความรู้ไปขยายผลให้กับผู้สนใจงานด้านเสียงบรรยายภาพต่อไปได้
ภายใต้แนวคิดสำคัญคือ “Training for Trainer” โดยรับสมัครและคัดเลือก แกนนำผู้ผลิตเสียงบรรยายภาพและแกนนำคนพิการทางการเห็นผู้ตรวจคุณภาพ รองศาสตราจารย์ ดร.กุลนารี เสือโรจน์ รองคณบดีฝ่ายวิจัยและงานสร้างสรรค์ คณะวารสารศาสตร์และสื่อสารมวลชน มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ในฐานะหัวหน้าโครงการฯ กล่าวถึงความสำคัญของโครงการ
“แม้ว่าบริการเสียงบรรยายภาพ จะเริ่มแพร่หลายมากขึ้นในสื่อต่าง ๆ แต่สำหรับ AD ทางโทรทัศน์ ยังคงมีข้อจำกัดหลายประการในการเข้าถึงและใช้ประโยชน์ ทั้งข้อจำกัดด้านปริมาณรายการที่มีบริการ AD ที่ค่อนข้างน้อยและอยู่ในรายการที่ไม่หลากหลาย รวมถึงเวลาการออกอากาศที่ไม่เอื้อต่อการเข้าถึง เราเชื่อว่า การขยายองค์ความรู้ ในการผลิตและตรวจสอบคุณภาพเสียงบรรยายภาพ จะเป็นเครื่องมือสำคัญประการหนึ่งในการยกระดับสิทธิ ให้คนพิการทางการเห็น ได้เข้าถึงข้อมูลข่าวสารทั้งสาระและบันเทิงในสื่อได้มากขึ้น โครงการนี้จึงเน้นสร้างเครือข่ายแกนนำทั้งผู้ผลิตและคนพิการทางการเห็น เพื่อให้พวกเขาสามารถเป็นผู้ถ่ายทอดความรู้ และขับเคลื่อนการพัฒนา AD ให้กับคนอื่น ๆที่สนใจต่อไป”
โดยขณะนี้มีผู้สมัครเข้ารับการอบรมทั้งกลุ่มแกนนำผู้ผลิตและแกนนำตรวจคุณภาพเอดีกว่า 70 คน โดยในกลุ่มแกนนำผู้ผลิต ผู้สมัครส่วนใหญ่มาจากผู้ผลิตสื่อ ผู้ผลิตเสียงบรรยายภาพ อาจารย์มหาวิทยาลัย และเครือข่ายที่ทำงานด้านสื่อกับคนพิการ โดยหลักสูตรการอบรมสำหรับกลุ่มนี้จะเน้นอบรมเพื่อเป็นผู้ผลิต เขียนบท ลงเสียง ตัดต่อ เเละใช้เทคโนโลยีในการผลิตเสียงบรรยายภาพ
ส่วนอีกกลุ่มคือกลุ่มแกนนำตรวจคุณภาพ ผู้สนใจส่วนใหญ่จากสมาคมตาบอดแห่งประเทศไทย กลุ่มองค์กรเพื่อคนพิการ มูลนิธิ รวมถึงคนพิการทางการเห็นที่มีประสบการณ์ใช้บริการเสียงบรรยายภาพอย่างต่อเนื่องและต้องการขยับบทบาทเข้ามาเป็นเเกนนำตรวจคุณภาพประเมินผลอย่างมีหลักการ ทั้งสองกลุ่มจะเข้ารับการอบรมระหว่างเดือนสิงหาคมถึงตุลาคม 2568
“ถ้าเรามีแกนนำที่มีความรู้ ทำได้ ทำเป็น ตรวจคุณภาพในทิศทางที่เหมาะสม และขยายผลต่อได้ ประโยชน์ก็จะตกกับคนพิการทางการเห็น คือมีทางเลือกที่จะเข้าถึงสื่อได้มากขึ้น” รศ.ดร. กุลนารี ตอกย้ำเจตนารมณ์
โครงการ “ส่งเสริมและสนับสนุนการพัฒนาบุคลากรด้านการผลิตบริการเสียงบรรยายภาพเพื่อการเข้าถึงข้อมูลข่าวสารของคนพิการ” ไม่ได้เป็นเพียงการพัฒนาทักษะเฉพาะด้าน แต่เป็นการวางรากฐานสำคัญให้คนพิการทางการเห็น สามารถเข้าถึงข้อมูลข่าวสารได้อย่างทั่วถึง พร้อม ๆกับการส่งเสริมให้สังคมตระหนักรู้ในสิทธิในการเข้าถึงสื่ออย่างเท่าเทียมของทุกคน
ขอบคุณ... https://www.khaosod.co.th/monitor-news/news_9834807