'อหิงสา'มรรคาสู่สันติ(๑๙)ตัดกรรมด้วยปัญญา

'อหิงสา'มรรคาสู่สันติ(๑๙)ตัดกรรมด้วยปัญญา : คันฉ่องและโคมฉาย โดย ว.วชิรเมธี

เจ้าพรหมทัตกาสิกราชและทีฆาวุราชกุมาร ต่างได้ให้ชีวิตแก่กันและกันได้จับพระหัตถ์กัน และได้ให้ปฏิญญาต่อกันและกันว่าจะไม่ทำร้ายกัน เมื่อพระเจ้าพรหมทัตกาสิกราช เสด็จเข้าสู่พระนครพาราณสีแล้ว ทรงพระกรุณาโปรดให้เรียกประชุมหมู่อำมาตย์ราชบริษัท ได้ตรัสถามความเห็นว่าหากพบทีฆาวุราชกุมารโอรสของพระเจ้าทีฆีติโกศลราชจะพึง ทำอะไรแก่เขา อำมาตย์บางพวกกราบทูลว่า จะพึงตัดมือ จะพึงตัดเท้า จะพึงตัดทั้งมือและเท้า จะพึงตัดหู จะพึงตัดจมูก จะพึงตัดทั้งหูและจมูก จะพึงตัดศีรษะ พระเจ้าพรหมทัตกาสิกราชตรัสว่า ชายหนุ่มผู้นี้แล คือ ทีฆาวุราชกุมารโอรสของพระเจ้าทีฆีติโกศลราชคนนั้น ชายหนุ่มผู้นี้ใครๆ จะทำอะไรไม่ได้ เพราะชายหนุ่มผู้นี้ได้ให้ชีวิตแก่เรา และเราก็ได้ให้ชีวิตแก่ชายหนุ่มผู้นี้

จากนั้นจึงตรัสถามทีฆาวุราชกุมารถึงพระบรมราชโองการของพระชนก ทีฆาวุราชกุมารกราบทูลว่า ขอเดชะ พระชนกของข้าพระพุทธเจ้าได้ตรัสพระบรมราชโอวาทอันใดแลไว้เมื่อใกล้จะสวรรคต ว่า เจ้าอย่าเห็นแก่ยาว ดังนี้หมายความว่า เจ้าอย่าได้จองเวรให้ยืดเยื้อ เจ้าอย่าเห็นแก่สั้น หมายความว่า เจ้าอย่าแตกร้าวจากมิตรเร็วนัก เวรทั้งหลายย่อมไม่ระงับเพราะเวรเลย แต่ย่อมระงับได้เพราะไม่จองเวร หมายความว่า พระชนกชนนีของข้าพระพุทธเจ้า ถูกพระองค์ปลงพระชนชีพเสีย ถ้าข้าพระพุทธเจ้าจะพึงปลงพระชนชีพของพระองค์เสียบ้าง คนเหล่าใดใคร่ความเจริญแก่พระองค์ คนเหล่านั้นจะพึงปลงชีวิตข้าพระพุทธเจ้า คนเหล่าใดใคร่ความเจริญแก่ข้าพระพุทธเจ้า คนเหล่านั้นจะพึงปลงชีวิตคนเหล่านั้น เมื่อเป็นเช่นนี้ เวรนั้นไม่พึงระงับเพราะเวร แต่มาบัดนี้พระองค์ทรงพระกรุณาโปรดพระราชทานชีวิตแก่ข้าพระพุทธเจ้า และข้าพระพุทธเจ้าก็ได้ทูลถวายพระชนมชีพแก่พระองค์ เป็นอันว่าเวรนั้นระงับแล้วเพราะไม่จองเวร

พระเจ้าพรหมทัตกาสิกราชตรัสว่า ทีฆาวุราชกุมารนี้เป็นบัณฑิต จึงได้เข้าใจความแห่งภาษิตอันพระชนกตรัสไว้ แล้วทรงพระกรุณาโปรดพระราชทานคืนรี้พล ราชพาหนะ ชนบท คลังศัสตราวุธยุทธภัณฑ์และคลังธัญญาหารอันเป็นพระราชสมบัติของพระชนก และได้พระราชทานพระราชธิดาอภิเษกสมรสด้วย ต่อมาได้เป็นพระมหากษัตริย์แทนพระเจ้าพรหมทัต ครองสมบัติทั้งสองประเทศ

อภัยทานไม่ใช่การลืม แต่เป็นการเรียนรู้จากข้อเท็จจริงว่า ความรุนแรงมีแต่จะทำให้เกิดความรุนแรงที่มากยิ่งกว่า ตาต่อตามีแต่จะตาบอด ฟันต่อฟันมีแต่จะฟันหัก การจองเวรไม่เคยทำให้ใครเป็นผู้ชนะและได้นอนหลับสนิทอย่างแท้จริง การให้อภัยหรืออภัยทานเป็นทานชั้นสูงที่ต้องใช้ปัญญาระดับรัฐบุรุษซึ่งมี ปกติมองกว้าง คิดไกล ใฝ่สูง จึงจะสามารถปฏิบัติได้ เพราะหากปราศจากปัญญาที่มองเห็นการณ์ไกล การให้อภัยจะเป็นเพียงพิธีกรรมที่ไม่ส่งผลยั่งยืนแต่อย่างใด เป็นได้อย่างดีที่สุดก็เพียงเล่ห์กโลบายระหว่างคู่ขัดแย้งสองฝ่ายที่เจรจา สงบศึกกันเพียงชั่วคราวก็เพื่อให้แต่ละฝ่ายสมประโยชน์ที่หมายปองเฉพาะหน้า เท่านั้น

(ติดตามตอนจบวันพระหน้า)

ขอบคุณ... http://www.komchadluek.net/detail/20130425/156887/อหิงสามรรคาสู่สันติ(๑๙)ตัดกรรมด้วยปัญญา.html#.UXnswEqja8o (ขนาดไฟล์: 167)

ที่มา: ขอบคุณ http://www.komchadluek.net/detail/20130514/158406/มือใหม่หัดสวดโอ้เอ้วิหารราย.html#.UZGlHUqkPZ4 คมชัดลึกออนไลน์/มูลนิธิพัฒนาคนพิการไทย ๑๔ พ.ค.๕๖
วันที่โพสต์: 21/05/2556 เวลา 03:44:29

แสดงความคิดเห็น

รายละเอียดกระทู้

'อหิงสา'มรรคาสู่สันติ(๑๙)ตัดกรรมด้วยปัญญา : คันฉ่องและโคมฉาย โดย ว.วชิรเมธี เจ้าพรหมทัตกาสิกราชและทีฆาวุราชกุมาร ต่างได้ให้ชีวิตแก่กันและกันได้จับพระหัตถ์กัน และได้ให้ปฏิญญาต่อกันและกันว่าจะไม่ทำร้ายกัน เมื่อพระเจ้าพรหมทัตกาสิกราช เสด็จเข้าสู่พระนครพาราณสีแล้ว ทรงพระกรุณาโปรดให้เรียกประชุมหมู่อำมาตย์ราชบริษัท ได้ตรัสถามความเห็นว่าหากพบทีฆาวุราชกุมารโอรสของพระเจ้าทีฆีติโกศลราชจะพึง ทำอะไรแก่เขา อำมาตย์บางพวกกราบทูลว่า จะพึงตัดมือ จะพึงตัดเท้า จะพึงตัดทั้งมือและเท้า จะพึงตัดหู จะพึงตัดจมูก จะพึงตัดทั้งหูและจมูก จะพึงตัดศีรษะ พระเจ้าพรหมทัตกาสิกราชตรัสว่า ชายหนุ่มผู้นี้แล คือ ทีฆาวุราชกุมารโอรสของพระเจ้าทีฆีติโกศลราชคนนั้น ชายหนุ่มผู้นี้ใครๆ จะทำอะไรไม่ได้ เพราะชายหนุ่มผู้นี้ได้ให้ชีวิตแก่เรา และเราก็ได้ให้ชีวิตแก่ชายหนุ่มผู้นี้ จากนั้นจึงตรัสถามทีฆาวุราชกุมารถึงพระบรมราชโองการของพระชนก ทีฆาวุราชกุมารกราบทูลว่า ขอเดชะ พระชนกของข้าพระพุทธเจ้าได้ตรัสพระบรมราชโอวาทอันใดแลไว้เมื่อใกล้จะสวรรคต ว่า เจ้าอย่าเห็นแก่ยาว ดังนี้หมายความว่า เจ้าอย่าได้จองเวรให้ยืดเยื้อ เจ้าอย่าเห็นแก่สั้น หมายความว่า เจ้าอย่าแตกร้าวจากมิตรเร็วนัก เวรทั้งหลายย่อมไม่ระงับเพราะเวรเลย แต่ย่อมระงับได้เพราะไม่จองเวร หมายความว่า พระชนกชนนีของข้าพระพุทธเจ้า ถูกพระองค์ปลงพระชนชีพเสีย ถ้าข้าพระพุทธเจ้าจะพึงปลงพระชนชีพของพระองค์เสียบ้าง คนเหล่าใดใคร่ความเจริญแก่พระองค์ คนเหล่านั้นจะพึงปลงชีวิตข้าพระพุทธเจ้า คนเหล่าใดใคร่ความเจริญแก่ข้าพระพุทธเจ้า คนเหล่านั้นจะพึงปลงชีวิตคนเหล่านั้น เมื่อเป็นเช่นนี้ เวรนั้นไม่พึงระงับเพราะเวร แต่มาบัดนี้พระองค์ทรงพระกรุณาโปรดพระราชทานชีวิตแก่ข้าพระพุทธเจ้า และข้าพระพุทธเจ้าก็ได้ทูลถวายพระชนมชีพแก่พระองค์ เป็นอันว่าเวรนั้นระงับแล้วเพราะไม่จองเวร พระเจ้าพรหมทัตกาสิกราชตรัสว่า ทีฆาวุราชกุมารนี้เป็นบัณฑิต จึงได้เข้าใจความแห่งภาษิตอันพระชนกตรัสไว้ แล้วทรงพระกรุณาโปรดพระราชทานคืนรี้พล ราชพาหนะ ชนบท คลังศัสตราวุธยุทธภัณฑ์และคลังธัญญาหารอันเป็นพระราชสมบัติของพระชนก และได้พระราชทานพระราชธิดาอภิเษกสมรสด้วย ต่อมาได้เป็นพระมหากษัตริย์แทนพระเจ้าพรหมทัต ครองสมบัติทั้งสองประเทศ อภัยทานไม่ใช่การลืม แต่เป็นการเรียนรู้จากข้อเท็จจริงว่า ความรุนแรงมีแต่จะทำให้เกิดความรุนแรงที่มากยิ่งกว่า ตาต่อตามีแต่จะตาบอด ฟันต่อฟันมีแต่จะฟันหัก การจองเวรไม่เคยทำให้ใครเป็นผู้ชนะและได้นอนหลับสนิทอย่างแท้จริง การให้อภัยหรืออภัยทานเป็นทานชั้นสูงที่ต้องใช้ปัญญาระดับรัฐบุรุษซึ่งมี ปกติมองกว้าง คิดไกล ใฝ่สูง จึงจะสามารถปฏิบัติได้ เพราะหากปราศจากปัญญาที่มองเห็นการณ์ไกล การให้อภัยจะเป็นเพียงพิธีกรรมที่ไม่ส่งผลยั่งยืนแต่อย่างใด เป็นได้อย่างดีที่สุดก็เพียงเล่ห์กโลบายระหว่างคู่ขัดแย้งสองฝ่ายที่เจรจา สงบศึกกันเพียงชั่วคราวก็เพื่อให้แต่ละฝ่ายสมประโยชน์ที่หมายปองเฉพาะหน้า เท่านั้น (ติดตามตอนจบวันพระหน้า) ขอบคุณ... http://www.komchadluek.net/detail/20130425/156887/อหิงสามรรคาสู่สันติ(๑๙)ตัดกรรมด้วยปัญญา.html#.UXnswEqja8o