สไลด์โชว์ การเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรมต่อบุคคลกับการฟ้องศาลปกครองกรณี ขสมก.เลือกปฏิบัติ

ภาพวาดการ์ตูน รถเมล์เพื่อทุกคน

[/p] ความพยายามที่จะผลักดันให้มีการจัดทำกฎหมายว่าด้วยการเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรมต่อบุคคล โดยกลุ่มคนต่างๆ เกิดขึ้นเป็นระยะๆ แต่ยังไม่ประสบความสำเร็จ กล่าวคือ จนถึงปัจจุบัน [b]ประเทศไทยก็ยังไม่มีกฎหมายที่เกี่ยวกับการเลือกปฏิบัติโดยเฉพาะ[/b] อย่างไรก็ตาม “การเลือกปฏิบัติ” ได้มีการกำหนดไว้ในรัฐธรรมนูญ และ[b]พระราชบัญญัติส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ พ.ศ. ๒๕๕๐ และที่แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ ๒)พ.ศ. ๒๕๕๖[/b] ดังนี้ ๑) [b]รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย[/b] [b]มาตรา ๓๐[/b] บุคคลย่อมเสมอกันในกฎหมาย และได้รับความคุ้มครองตามกฎหมายเท่าเทียมกัน ชายและหญิงมีสิทธิเท่าเทียมกัน การเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรมต่อบุคคลเพราะเหตุแห่งความแตกต่างในเรื่องถิ่นกำเนิดเชื้อชาติ ภาษา เพศ อายุ ความพิการ สภาพทางกายหรือสุขภาพ สถานะของบุคคล ฐานะทางเศรษฐกิจหรือสังคม ความเชื่อทางศาสนา การศึกษาอบรม หรือความคิดเห็นทางการเมืองอันไม่ขัดต่อบทบัญญัติแห่งรัฐธรรมนูญ จะกระทำมิได้ มาตรการที่รัฐกำหนดขึ้นเพื่อขจัดอุปสรรคหรือส่งเสริมให้บุคคลสามารถใช้สิทธิและเสรีภาพได้เช่นเดียวกับบุคคลอื่น ย่อมไม่ถือเป็นการเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรมตามวรรคสาม [b]มาตรา ๕๔[/b] บุคคลซึ่งพิการหรือทุพพลภาพ มีสิทธิเข้าถึงและใช้ประโยชน์จากสวัสดิการสิ่งอำนวย ความสะดวกอันเป็นสาธารณะ และความช่วยเหลือที่เหมาะสมจากรัฐ ๒) [b]พระราชบัญญัติส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ พ.ศ. ๒๕๕๐ และที่แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ ๒)พ.ศ. ๒๕๕๖[/b] [b]มาตรา ๑๕[/b] การกำหนดนโยบาย กฎ ระเบียบ มาตรการ โครงการ หรือวิธีปฏิบัติของหน่วยงานของรัฐ องค์กรเอกชนหรือบุคคลใดในลักษณะที่เป็นการเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรมต่อคนพิการจะกระทำ มิได้ การกระทำในลักษณะที่เป็นการเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรมต่อคนพิการตามวรรคหนึ่ง ให้หมาย ความรวมถึงการกระทำ หรืองดเว้นกระทำการที่แม้จะมิได้มุ่งหมายให้เป็นการเลือกปฏิบัติต่อคนพิการโดยตรง แต่ผลของการกระทำนั้นทำให้คนพิการต้องเสียสิทธิประโยชน์ที่ควรจะได้รับเพราะเหตุแห่งความพิการด้วย การเลือกปฏิบัติที่มีเหตุผลทางวิชาการ จารีตประเพณี หรือประโยชน์สาธารณะสนับสนุนให้กระทำได้ตามความจำเป็นและสมควรแก่กรณี ไม่ถือเป็นการเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรมตามวรรคหนึ่งและวรรคสองแต่ผู้กระทำการนั้น จะต้องจัดให้มีมาตรการช่วยเหลือเยียวยา หรือรักษาซึ่งสิทธิหรือประโยชน์ แก่คนพิการตามความจำเป็นเท่าที่จะกระทำได้ [b]มาตรา ๑๖[/b] คนพิการที่ได้รับ หรือจะได้รับความเสียหายจากการกระทำในลักษณะที่เป็นการเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรมต่อคนพิการตามมาตรา ๑๕ มีสิทธิร้องขอต่อคณะกรรมการให้มีคำสั่งเพิกถอนการกระทำหรือห้ามมิให้กระทำการนั้นได้ คำสั่งของคณะกรรมการให้เป็นที่สุด รถเมล์ชานต่ำ

[/p] การร้องขอตามวรรคหนึ่ง ไม่เป็นการตัดสิทธิผู้ร้องในอันที่จะฟ้องเรียกค่าเสียหายฐานละเมิดต่อศาลที่มีเขตอำนาจ โดยให้ศาลมีอำนาจกำหนดค่าเสียหายอย่างอื่น อันมิใช่ตัวเงินให้แก่คนพิการที่ถูกเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรมได้ และหากการเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรมต่อคนพิการนั้นเป็นการกระทำโดยจงใจหรือประมาทเลินเล่ออย่างร้ายแรง ศาลจะกำหนดค่าเสียหายในเชิงลงโทษให้แก่คนพิการไม่เกินสี่เท่าของค่าเสียหายที่แท้จริงด้วยก็ได้ [b]มาตรา ๑๗[/b] ในการใช้สิทธิตามมาตรา ๑๖ คนพิการหรือผู้ดูแลคนพิการอาจขอให้องค์กรด้านคนพิการที่เกี่ยวข้องเป็นผู้ร้องขอหรือฟ้องคดีแทนได้ การฟ้องคดีตามมาตรา ๑๖ วรรคสอง ไม่ว่าคนพิการเป็นผู้ฟ้องเองหรือองค์กรด้านคนพิการที่เกี่ยวข้องเป็นผู้ฟ้อง แทน ให้ได้รับยกเว้นค่าฤชาธรรมเนียม นั่นหมายความ [b]หากเกิดการเลือกปฏิบัติในกรณีใดๆ ต่อคนพิการ ข้อกฎหมายดังกล่าวข้างต้นสามารถใช้อ้างอิงในการฟ้องร้องคดีต่อศาลได้เพื่อให้ศาลคุ้มครองสิทธิของคนพิการ[/b] อย่างไรก็ตามการนิยามคำว่า “การเลือกปฏิบัติ” ในกฎหมายต่างๆ มีความแตกต่างกันอยู่บ้าง แม้เจตนารมณ์จะตรงกันก็ตาม [b]ในการยกร่าง พระราชบัญญัติว่าด้วยการเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรมต่อบุคคล(ฉบับที่..) พ.ศ. ….โดย เครือข่ายคนพิการ ได้รวบรวมความหมายของการเลือกปฏิบัติในมิติต่างๆ และกำหนดนิยามไว้ค่อนข้างจะสมบูรณ์[/b] ดังนี้ [b] “การเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรม” [/b] หมายความว่า การกระทำการ งดเว้นกระทำการหรือการกำหนดแผนปฏิบัติการ ที่แม้จะมิได้มุ่งหมายให้เป็นการเลือกปฏิบัติต่อบุคคลโดยตรง แต่ผลของการกระทำนั้นทำให้ต้องเสียสิทธิประโยชน์ที่ควรจะได้รับ หรือมีผลกระทบต่อสิทธิ หรือประโยชน์อันชอบด้วยกฎหมายของบุคคลใดในลักษณะที่แตกต่างไปจากผู้อื่น รวมถึงการปฏิเสธไม่ให้ความช่วยเหลือต่อบุคคลตามเหตุอันสมควรทั้งที่อยู่ในวิสัยที่จะกระทำได้ เพราะเหตุที่บุคคลนั้นมีความแตกต่างในเรื่องถิ่นกำเนิดเชื้อชาติ ภาษา เพศ อายุ ความพิการสภาพทางกายหรือสุขภาพ สถานะของบุคคล ฐานะทางเศรษฐกิจหรือสังคม ความเชื่อทางศาสนา การศึกษาอบรมหรือความคิดเห็นทางการเมืองอันไม่ขัดต่อบทบัญญัติแห่งรัฐธรรมนูญ การเลือกปฏิบัติให้หมายความรวมถึงการก่อกวน การคุกคาม หรือการชี้นำให้เกิดการเลือกปฏิบัติ ดังนั้น [b]ผู้เสียหายจากการเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรมของหน่วยงานของรัฐ หรือเจ้าหน้าที่มีสิทธิเสนอคดีต่อศาลปกครองเพื่อรับความคุ้มครองจากศาล[/b] โดยขอให้ศาลมีคำพิพากษาหรือคำสั่งต่างๆ แล้วแต่กรณี เช่น - ขอให้ศาลให้เพิกถอนคำสั่งหรือยกเลิกแผนปฏิบัติการ ในส่วนที่มีลักษณะเป็นการเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรม - ขอให้ศาลมีคำพิพากษาหรือคำสั่งห้ามมิให้หน่วยงานหรือบุคคลใดกระทำการอันจะเป็นการเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรม - ขอให้ศาลมีคำพิพากษาหรือคำสั่งบังคับให้หน่วยงาน หรือบุคคลอื่นใดกระทำการอย่างใดอย่างหนึ่ง ในกรณีที่การงดเว้นกระทำการเช่นว่านั้นเป็นการเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรม - ขอให้ศาลมีคำพิพากษาหรือคำสั่ง แสดงสิทธิของผู้ได้รับความเดือดร้อน หรือ ความเสียหายจากการที่เลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรมว่ามีอยู่อย่างไร - ขอให้ศาลมีคำพิพากษาให้หน่วยงานหรือบุคคลใด ซึ่งกระทำการเลือกปฏิบัติ โดยไม่เป็นธรรมชดใช้ค่าเสียหาย อนึ่ง แม้ว่า เครือข่ายคนพิการจะแสดงบทบาทประหนึ่งเป็นแกนนำในการติดตามการจัดซื้อรถเมล์ใหม่ของ ขสมก. รวมถึงการเตรียมฟ้องร้องต่อศาลปกครอง เนื่องจากเป็นที่ประจักษ์ชัดว่า ขสมก.ยืนยันจะซื้อรถเมล์ที่ประชาชนหลายกลุ่มใช้ไม่ได้ หรืออาจนำมาซึ่งความไม่ปลอดภัยต่อร่างกายและชีวิตของประชาชนในการใช้บริการรถเมล์สาธารณะ แต่[b]เป้าหมายของการเรียกร้องให้ ขสมก.”ซื้อรถเมล์ที่ทุกคนใช้ได้ทุกคัน” นั้น หมายรวมถึงประชาชนทุกคน คนทุกกลุ่ม รวมถึงคนที่มีข้อจำกัดในการใช้รถเมล์สาธารณะ [/b] ประชาชนแย่งกันขึ้นรถเมล์