"สภาคนพิการ" ออกแถลงการณ์เรียกร้อง "ลาซาด้า" รับผิดชอบปมโฆษณาไม่เคารพสิทธิคนพิการ

เครือข่ายคนพิการกว่า 10 เครือข่ายร่วมออกแถลงการณ์ เรียกร้อง "ลาซาด้า" รับผิดชอบปมจัดทำโฆษณาด้อยค่าผู้พิการ

จากกระแสความไม่พอใจเกี่ยวกับกรณีโฆษณาโปรโมชัน Lazada 5.5 ที่แสดงโดย นายอนิวัต ประทุมถิ่น หรือ นารา เครปกะเทย เน็ตไอดอล ผ่านสื่อสังคมออนไลน์ต่างๆ ที่พบว่ามีการแต่งกายล้อเลียนบุคคลสำคัญที่คนไทยเคารพ และล้อเลียนบุคคลทุพพลภาพหรือผู้พิการ ทำให้กระทบกระเทือนจิตใจต่อสังคม และลดทอนคุณค่าความเป็นมนุษย์ พากันลบบัญชีและลบแอปพลิเคชัน Lazada ออกจากมือถือ แม้ภายหลังจะส่งบริษัทตัวแทนที่ดูแลการจัดการด้านอินฟลูเอนเซอร์ออกมาขอโทษ รวมทั้งลาซาด้าออกเอกสารชี้แจงแสดงความเสียใจและขอโทษก็ตาม

ล่าสุดวันนี้ เพจ "สภาคนพิการทุกประเภทแห่งประเทศไทย" ได้ออกแถลงการณ์สมาคมสภาคนพิการทุกประเภทแห่งประเทศไทย จี้ลาซาดารับผิดชอบ ปมสาวสองเสนอโฆษณาโปรโมชัน Lazada 5.5 ไม่เคารพสิทธิคนพิการ โดยมีใจความว่า

"ตามที่ปรากฏเป็นข่าวผ่านสื่อสาธารณะ เรื่อง คลิปวิดีโอประชาสัมพันธ์ แคมเปญ LAZADA 5.5 เมื่อวันที่ 4 พฤษภาคม 2565 โดยบริษัท อินเตอร์เซคท์ ดีไซน์ แฟคทอรี่ จำกัด ซึ่งได้รับมอบหมายจากบริษัท LAZADA ให้เป็นผู้ประสานงานและติดต่อจัดทำคลิปโปรโมตแคมเปญ หนึ่งในคลิปที่ได้เผยแพร่ออกไปผ่านทางบัญชี Tik Tok “นาราเครปกะเทย” ได้นำเอาตัวแสดงแต่งชุดไทยนั่งอยู่บนรถเข็นในลักษณะล้อเลียนให้เกิดความอับอายต่อสภาพร่างกายของบุคคล (Body shaming) อีกทั้งยังมีคลิปซึ่ง “นาราเครปกะเทย” กล่าวพาดพิงถึงคนพิการว่า “คนที่ชีวิตติดลบจริงๆ คือคนที่พิการทำมาหากินไม่ได้” ซึ่งการกระทำครั้งนี้ถือเป็นการดูหมิ่นเหยียดหยาม ด้อยค่า ลดทอนศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ หรือคุณค่าความเป็นมนุษย์ (Dehumanization) ขัดกับหลักการทำธุรกิจกับสิทธิมนุษยชน (Business and Human Rights) รวมทั้งเป็นการเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรมต่อคนพิการ ซึ่งขัดกับรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยมาตรา 27 และอนุสัญญาว่าด้วยสิทธิคนพิการอีกด้วย

ในฐานะกลุ่มผู้บริโภคและกลุ่มผู้ใช้สินค้า เห็นว่าการกระทำดังกล่าวเป็นการกระทำที่ไม่สามารถยอมรับได้ และไม่สมควรที่นำสภาพความพิการมาแสดงออกตามพฤติกรรมดังกล่าว ดังนั้น เราขอตำหนิการกระทำของกลุ่มบุคคลที่มีส่วนเกี่ยวข้องทั้งในการแสดงพฤติกรรมและคำพูดที่ปรากฏในคลิปทั้งสองข้างต้น ไม่ว่าจะเป็นผู้แสดง พรีเซ็นเตอร์ บริษัทเอเยนซี และบริษัทซึ่งเป็นผู้ว่าจ้างที่ควรตรวจสอบเนื้อหาสาระให้ถี่ถ้วนก่อนการเผยแพร่เป็นการกระทำที่ขาดความระมัดระวังและตระหนักถึงสังคมในภาพรวม

สมาคมสภาคนพิการทุกประเภทแห่งประเทศไทย องค์การสมาชิกและเครือข่ายคนพิการ ในฐานะหน่วยงานที่มีหน้าที่พิทักษ์สิทธิมนุษยชนของคนพิการ มีจุดยืนที่ชัดเจนว่าจะไม่สนับสนุนการทำธุรกิจที่ไม่เคารพสิทธิมนุษยชนทุกรูปแบบ ดังนั้น ใคร่ขอเรียกร้องให้พรีเซ็นเตอร์โฆษณา บริษัทเอเยนซีและบริษัทผู้ว่าจ้างข้างต้น แสดงความรับผิดชอบด้วยการแถลงการณ์ขอโทษต่อการกระทำดังกล่าวต่อกลุ่มคนที่ถูกพาดพิงอย่างเป็นทางการ โดยไม่มีเงื่อนไขใดๆ รวมถึงกำหนดนโยบายการทำธุรกิจที่ไม่เลือกปฏิบัติและละเมิดสิทธิมนุษยชนร่วมกับเครือข่ายคนพิการและภาคประชาสังคม"

สำหรับเครือข่ายคนพิการที่ร่วมออกแถลงการณ์ ได้แก่

- สมาคมสภาคนพิการทุกประเภทแห่งประเทศไทย

- สมาคมคนพิการแห่งประเทศไทย

- สมาคมคนตาบอดแห่งประเทศไทย

- สมาคมคนหูหนวกแห่งประเทศไทย

- สมาคมผู้ปกครองคนพิการทางสติปัญญาแห่งประเทศไทย

- สมาคมผู้ปกครองบุคคลออทิซึม (ไทย)

- สมาคมเพื่อผู้บกพร่องทางจิตแห่งประเทศไทย

- นางสาวเสาวลักษณ์ ทองก๊วย ที่ปรึกษาสมาคมสภาคนพิการทุกประเภทแห่งประเทศไทย และคณะกรรมการว่าด้วยสิทธิคนพิการแห่งสหประชาชาติ

- นายวรกร ไหลหรั่ง อนุกรรมการฝ่ายช่วยเหลือประชาชนทางกฎหมาย สภาทนายความแห่งประเทศไทยในพระบรมราชูปถัมภ์

- ครอบครัวเด็กพิการ คณะกรรมการ และเจ้าหน้าที่ มูลนิธิเพื่อเด็กพิการ

- ภาคีเครือข่ายขนส่งมวลชนทุกคนต้องขึ้นได้